Bảo đảm đầu tư kinh doanh trong trường hợp thay đổi pháp luật
Khi nhà đầu tư bỏ vốn đầu tư để thực hiện hoạt động kinh doanh thông qua việc thành lập tổ chức kinh tế; đầu tư góp vốn, mua cổ phần, phần vốn góp của tổ chức kinh tế; đầu tư theo hình thức hợp đồng hoặc thực hiện dự án đầu tư thường sẽ được các chính sách ưu đãi từ Nhà nước bằng các quy định pháp luật.
Khi các nhà đầu đã quyết định đầu tư kinh doanh thì thường vì mục đích kinh doanh lâu dài, lập các kế hoạch đầu tư, dự án đầu tư lâu dài và hiển nhiên nhận được các chính sách ưu đãi được quy định trong thời gian thực hiện dự án.
Tuy nhiên trong quá trình thời gian thực hiện dự án thì tình hình kinh tế - xã hội có thể có sự thay đổi và dẫn đến chính sách được quy định bằng pháp luật cũng sẽ thay đổi theo.
Như vậy Nhà nước ngoài trừ việc bảo đảm tài sản cho nhà đầu tư, bảo đảm hoạt động đầu tư kinh doanh của nhà đầu tư để tạo môi trường kinh doanh lành mạnh, công bằng, để các nhà đầu tư yên tâm khi bỏ vốn đầu tư. Còn cần Nhà nước phải cần bảo đảm việc đầu tư kinh doanh không bị ảnh hưởng trong trường hợp thay đổi luật pháp.
Việc bảo đảm đầu tư kinh doanh trong trường hợp thay đổi pháp luật được quy định ở đâu trong Luật ? Khi thay đổi pháp luật thì ưu đãi của nhà đầu tư được xác định như thế nào ? Nếu ưu đãi của nhà đầu tư thấp hơn khi thay đổi luật pháp thì giải quyết như thế nào ?
Theo Luật đầu tư 2014 quy định trong Điều 13 về việc bảo đảm đầu tư kinh doanh trong trường hợp thay đổi pháp luật như sau :
1. Trường hợp văn bản pháp luật mới được ban hành quy định ưu đãi đầu tư cao hơn ưu đãi đầu tư mà nhà đầu tư đang được hưởng thì nhà đầu tư được hưởng ưu đãi đầu tư theo quy định của văn bản pháp luật mới cho thời gian hưởng ưu đãi còn lại của dự án.
2. Trường hợp văn bản pháp luật mới được ban hành quy định ưu đãi đầu tư thấp hơn ưu đãi đầu tư mà nhà đầu tư được hưởng trước đó thì nhà đầu tư được tiếp tục áp dụng ưu đãi đầu tư theo quy định trước đó cho thời gian hưởng ưu đãi còn lại của dự án.
3. Quy định tại khoản 2 Điều này không áp dụng trong trường hợp thay đổi quy định của văn bản pháp luật vì lý do quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe của cộng đồng, bảo vệ môi trường.
4. Trường hợp nhà đầu tư không được tiếp tục áp dụng ưu đãi đầu tư theo quy định tại khoản 3 Điều này thì được xem xét giải quyết bằng một hoặc một số biện pháp sau đây:
a) Khấu trừ thiệt hại thực tế của nhà đầu tư vào thu nhập chịu thuế;
b) Điều chỉnh mục tiêu hoạt động của dự án đầu tư;
c) Hỗ trợ nhà đầu tư khắc phục thiệt hại.
5. Đối với biện pháp bảo đảm đầu tư quy định tại khoản 4 Điều này, nhà đầu tư phải có yêu cầu bằng văn bản trong thời hạn 03 năm kể từ ngày văn bản pháp luật mới có hiệu lực thi hành
Trường hợp văn bản pháp luật mới ban hành quy định ưu đãi cho nhà đầu tư cao hơn ưu đãi mà các nhà đầu tư đang được hưởng thì áp dụng các ưu đãi theo quy định mới cho các nhà đầu tư trong thời gian hưởng ưu đãi còn lại của dự án.
Ngược lại nếu văn bản pháp luật mới ban hành quy định cho nhà đầu tư thấp hơn ưu đãi mà các nhà đầu tư đang được hưởng thì áp dụng các ưu đãi theo quy định cũ cho các nhà đầu tư trong thời gian hưởng ưu đãi còn lại của dự án.
Tuy nhiên trong trường hợp nếu văn bản pháp luật quy định mới có ưu đãi thấp hơn quy định cũ được ban hành vì lý do quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe của cộng đồng, bảo vệ môi trường thì nhà đầu tư sẽ được áp dụng ưu đãi theo quy định pháp luật mới.
Khi nhà đầu tư bị áp dụng ưu đãi thấp hơn vì lý do nêu trên sẽ được đền bù, khác phục thiệt hại bằng các biện pháp như :
+ Khấu trừ thiệt hại thực tế của nhà đầu tư vào thu nhập chịu thuế;
+ Điều chỉnh mục tiêu hoạt động của dự án đầu tư;
+ Hỗ trợ nhà đầu tư khắc phục thiệt hại.
Để có thể áp dụng các biện pháp này nhà đầu tư phải gửi yêu cầu bằng văn bản trong thời gian 3 năm kể từ ngày ban hành quy định pháp luật mới.
